Czym jest transport ponadgabarytowy? Przewóz ładunków ponadgabarytowych

Nie każdy transportowany ładunek ma na tyle kompaktowe rozmiary, że można go bez trudu przewieźć. Czy to oznacza, że trzeba całkowicie zrezygnować z jego transportu? Nic bardziej mylnego. Towary o niestandardowych rozmiarach i wadze jak najbardziej da się przewieźć. W ich przypadku jednak obowiązują zasady transportu ponadgabarytowego. Czym jest transport ponadgabarytowy i na jakich zasadach się odbywa?

Czym jest transport ponadgabarytowy? Ładunki ponadgabarytowe – przykłady

Transport ponadgabarytowy, określany także ponadnormatywnym lub nienormatywnym, to nic innego jak przewóz towarów, których wymiary lub waga przekraczają normy określone w prawie. O transporcie ponadgabarytowym można mówić wtedy, gdy:

  • pojazd lub pojazdy wraz z towarem przekraczają swoimi wymiarami 16,5 m całkowitej długości, 2,5 m szerokości i 4 m wysokości,
  • pojazd lub pojazdy wraz z towarem swoim ciężarem całkowitym przekraczają 42 tony (wlicza się do tego również wagę kierowcy oraz wagę paliwa),
  • naciski osi pojazdu lub pojazdów z ładunkiem bądź bez przekraczają dopuszczalne dla danej drogi normy.


Zobacz również: Zabezpieczenie transportu ponadgabarytowego – na co zwrócić uwagę?

Wśród najczęściej transportowanych ładunków ponadgabarytowych wymienić można:

  • ciężki sprzęt budowlany, górniczy, drogowy,
  • maszyny rolnicze,
  • elementy elektrowni wiatrowych i inne rozwiązania dla energetyki,
  • hale i magazyny,
  • zbiorniki,
  • urządzenia przemysłowe,
  • linie produkcyjne,
  • konstrukcje stalowe,
  • przęsła mostów,
  • wieże.


Ładunki ponadgabarytowe mogą więc mieć różną wielkość oraz nietypowe kształty. Jedynymi ograniczeniami w przewozie nie są gabaryty, lecz możliwość wytyczenia optymalnej trasy oraz flota pojazdów przewoźnika. Dlatego zadanie organizacji transportu ponadgabarytowego warto powierzyć profesjonalnej firmie spedycyjnej, która w fachowy sposób się tym zajmie.

Zobacz również: Spedytor - kim jest i czym się zajmuje

Transport ponadnormatywny – wymagane formalności

Transport ponadgabarytowy reguluje ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo drogowe. Przewiduje ona konieczność spełnienia określonych formalności. Żeby móc zorganizować przewóz ładunków ponadnormatywnych, należy uzyskać określone zezwolenie. To podstawowy dokument, który uprawnia przewoźnika do poruszania się po drogach publicznych z ładunkiem, który przekracza dopuszczalne normy.

W ustawie przewidziano 7 kategorii zezwoleń. W zależności od wymiarów, masy lub nacisków w osi pojazdach należy ubiegać się o inny dokument. Kategorie I i II dotyczą ładunków podzielnych. Natomiast zezwolenia w kategoriach od III do VII wydawane są dla towarów niepodzielnych. To towary, których nie da się podzielić na mniejsze ładunki, nie narażając się niewspółmiernie wysokie koszty lub ryzyko wystąpienia szkody.

Zezwolenie otrzymuje podmiot, który wykonuje transport ponadnormatywny. W dokumencie określa się również czas trwania przewozu, liczbę przejazdów oraz dokładną trasę. Podać należy także informacje na temat pojazdu, który realizuje transport, a także kryteria dostosowania infrastruktury drogowej. Konieczne jest także uwzględnienie sposobu pilotowania, o ile jest ono wymagane, o czym można przeczytać w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 23 maja 2012 roku w sprawie pilotowania pojazdów nienormatywnych.

Jak zorganizować transport ponadgabarytowy?

Żeby zorganizować transport ponadgabarytowy, nie wystarczy jedynie uzyskać niezbędne zezwolenia. Ważnym elementem jest proces logistyczny, który pozwala w optymalny sposób zaplanować sposób, w jaki ładunki ponadnormatywne zostaną przewiezione. Pod uwagę należy wziąć wszelkiego rodzaju wiadukty, wysepki, ronda czy też ostre zakręty. Dlatego tak istotną kwestią jest powierzenie transportu rzetelnej, doświadczonej firmie spedycyjnej.

Nie tylko zadba ona o wszelkie szczegóły przejazdu, ale również dopilnuje formalności. Jest to szczególnie istotne, jeśli transport ma obejmować nie tylko Polskę, ale i inne kraje. Każde państwo ma bowiem swoje własne ustawodawstwo regulujące zagadnienia transportu ponadgabarytowego.